Ε΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ
«Ὃς ἐάν θέλῃ γενέσθαι μέγας ἐν ὑμῖν, ἔσται ὑμῶν διάκονος,
καὶ ὅς ἐὰν θέλῃ ὑμῶν γενέσθαι πρῶτος, ἔσται πάντων δοῦλος».
αράδοξα πράγματα ἀναφέρει, Ἀγαπητοί μου, ἡ σημερινή Εὐαγγελική περικοποή, πού ἀκούσαμε πρίν λίγο. Ὅσοι δέν μποροῦν νά διακρίνουν τό βαθύ νόημα τῶν λόγων τοῦ Εὐαγγελίου, ὑπάρχει περίπτωση νά παρεξηγήσουν τά γραφόμενά του. Τό Εὐαγγέλιο εἶναι βιβλίο πέρα ἀπό τά καθημερινά καί φυσιολογικά πράγματα. Περιέχει ἀλήθειες αἰώνιες, πού πολλές φορές φαίνονται παράδοξες ἤ καί πικρές στούς κοσμικούς ἀνθρώπους.
Στό Εὐαγγέλιο τῆς σημερινῆς Πέμπτης Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν βλέπουμε τέσσερα παράδοξα πράγματα.
Τό πρῶτο παράδοξο: Ὅλοι μας εἴμαστε γιά πολλά πράγματα ἀβέβαιοι. Γιά ἕνα ὅμως πράγμα εἴμαστε βέβαιοι 100%. Γιά ποιό; Γιά τό ὅτι θά πεθάνουμε. Μήπως κανένας ἀμφιβάλλει γι' αὐτή τήν ἀλήθεια; Εἴτε φοβᾶσαι τόν θάνατο καί χτυπᾶς σάν ἀνόητος ξύλο, γιά νά... σκιαχτεῖ ὁ θάνατος, εἴτε δέν φοβᾶσαι τόν θάνατο καί τόν καρτερεῖς μέ λαχτάρα, γιατί θά σέ φέρει στήν οὐράνια πατρίδα, κοντά στόν Κύριο, ὁ θάνατος εἶναι βέβαιο πώς θά ἔρθει. Ἐκεῖνο πού ἀγνοοῦμε εἶναι τό πότε θά ἔρθει καί τό πῶς θά ἔρθει. Θά θέλαμε νά ξέραμε τήν μέρα τοῦ θανάτου μας καί τόν τρόπο πού θά πεθάνουμε; Ὄχι βέβαια! Εἶναι κι αὐτό μέσα στό σχέδιο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ.
Θά ἦταν μαρτύριο νά γνωρίζαμε πώς μετά ἀπό λίγο θά πεθάνουμε καί μάλιστα μέ βασανιστήρια. Αὐτό τό μαρτύριο τό ἔζησε μόνο ὁ Χριστός. Μαρτύριο πρίν ἀπό τό μαρτύριο. Σάν παντογνώστης Θεός γνωρίζει «τά μέλλοντα αὐτῷ συμβαίνειν». Ξέρει τί τόν περιμένει μετά ἀπό λίγες ἡμέρες. Βλέπει μπροστά του τόν ἀνηφορικό δρόμο τῆς θυσίας. Βλέπει τούς ἀρχιερεῖς καί γραμματεῖς νά τόν καταδικάζουν. Βλέπει τούς στρατιῶτες νά τόν φτύνουν, νά τόν χτυποῦν, νά τόν μαστιγώνουν. Βλέπει τόν σταυρικό του θάνατο. Καί, βαδίζοντας μέ τούς Μαθητές του, τά προλέγει ὅλα αὐτά. Εἶναι κι αὐτό ἕνα σημάδι τῆς Θεότητός του.
Τό δεύτερο παράδοξο: Ἀκούγοντας ὅλα αὐτά οἱ μαθητές τί θά ἔπρεπε νά αἰσθανθοῦν; Θά ἔπρεπε νά συγκινηθοῦν, νά ζήσουν τήν ἀγωνία καί τόν πόνο τοῦ Διδασκάλου, νά τόν συμπαρασταθοῦν. Αὐτό ὅμως συμβαίνει; Τί παραλογισμός! Δυό μαθητές, πλησιάζουν τόν Χριστό. Εἶναι τά ἀδέλφια Ἰάκωβος καί Ἰωάννης, τά παιδιά τοῦ Ζεβεδαίου. Τί θέλουν ἄραγε; Γιατί τόν πλησιάζουν ἰδιαίτερα; Γιά νά ἐκφράσουν τήν συμπάθειά τους;
Ἀντίθετα δείχνουν την πνευματική τους ἀδυναμία και την ἄκρατη φιλοδοξία τους. Θέλουν πρωτεῖα! Θέλουν πρωτοκαθεδρία. «Δός ἡμῖν ἵνα εἵς ἐκ δεξιῶν σου καί εἵς ἐξ εὐώνύμων σου καθίσωμεν ἐν τῇ δόξῃ σου». Ἀδυναμία, πού δυό πράγματα τήν κάνουν πιό κραυγαλέα. Ἀφ᾽ ἑνός μέν, ὅτι ὑπῆρχαν ἄλλοι δέκα μαθητές, καί ἑπομένως αὐτοί ἤθελαν νά ξεχωρίζουν ἀπό αὐτούς. Καί ἀφ᾽ ἑτέρου, ὅτι ζητοῦσαν μεγαλεῖα ἀπό ἕναν μελλοθάνατο, πού ἑκούσια ἀνέβαινε στόν Σταυρό. Ἐκεῖνος τούς μιλάει γιά ἐξευτελισμό καί μαρτύρια, κι αὐτοί τοῦ ζητᾶνε θρόνους καί δόξες.
Ἐδῶ ἀκριβῶς βρίσκεται τό μεγαλεῖο τοῦ θαύματος τοῦ Εὐαγγελίου. Ἄνθρωποι μέ τόσες ἀδυναμίες καί ἐλαττώματα κατώρθωσαν νά φθάσουν σέ ὕψη ἁγιότητος καί ἀρετῆς.
Ἄς δοῦμε τώρα τό τρίτο παράδοξο: Αὐτό ἔχει σχέση μέ τό προηγούμενο. Ὁ Χριστός ἀπαντάει στό αἴτημα τῶν δυό μαθητῶν. Πάντα ὁ Θεός ἀπαντάει στά αἰτήματα τῆς προσευχῆς. Αὐτό ὅμως δέν σημαίνει ὅτι ἱκανοποιεῖ ὅλα τά αἰτήματα. Ἀπαντάει πολλές φορές, γιά νά μᾶς πεῖ πώς δέν ξέρουμε τί ζητᾶμε, ὅτι ζητᾶμε πράγματα πού δέν συμφέρουν στήν ψυχή μας. «Οὐκ οἴδατε τὶ αἰτεῖσθε», λέει στούς δυό μαθητές.
Καί πιό συγκεκριμένα ἀπαντάει στό αἰτημά τους. Αὐτοί ζητᾶνε θρόνους, κι ἐκεῖνος τούς δείχνει ἕνα ποτήρι. Νά τί τούς λέει: «Τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ πίνῳ πίεσθε, καὶ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθήσεσθε».
-Δέν σᾶς περιμένουν κάτω ἐδῶ στήν γῆ θρόνοι, σᾶς περιμένει κάποιο ποτήρι. Θά τό πιῆτε ὅλο. Θά εἶναι πικρό, πολύ πικρό. Εἶναι τό ποτήρι τῶν θλίψεων.
Τί παράδοξος λόγος! Οἱ ἡγέτες ἀνθρώπινων συστημάτων, κομμάτων πολιτικῶν καί διαφόρων θρησκειῶν, δίνουν ὑποσχέσεις. Μέ ὑποσχέσεις προσπαθοῦν νά ἀποκτήσουν ὀπαδούς. Ὑπόσχονται θέσεις, ἀξιώματα, ἀπολαύσεις. Μά ὁ Χριστός! Ὁ μεγάλος Ἡγέτης, ὁ Ἀρχηγός τοῦ πιό μεγάλου κινήματος στόν κόσμο, δέν ὑπόσχεται θρόνους καί δόξες. Ὑπόσχεται σταυρό καί μαρτύριο.
Ὑπόσχεται στόν Ἰάκωβο καί στόν Ἰωάννη ἕνα ποτήρι καί ἕνα βάπτισμα Μετά ἀπό λίγο θά τούς προσφέρει ἕνα ἄλλο ποτήρι. Εἶναι τό ποτήρι τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου. Καί θά τούς πεῖ: «Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες...». Τώρα τούς δείχνει ἕνα ἄλλο ποτήρι. Εἰνε τό ποτήρι τῶν θλίψεων. Ἐκεῖνο, τό ποτήρι τῆς θείας Κοινωνίας, δυναμώνει τόν πιστό γιά νά ἀντέχει σ' αὐτό τό ποτήρι, στίς θλίψεις τῆς ζωῆς καί στά βάσανα.
Καί τώρα ὁ τέταρτος, ὁ πιό παράδοξος λόγος τοῦ Εὐαγγελίου τῆς Ε' Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν· ἕνας λόγος, πού εἶναι δυνατόν νά παρεξηγηθεῖ. Ποιός εἶναι ὁ λόγος αὐτός; Μιλάει ὁ Χριστός γιά πρωτεῖα καί μεγαλεῖα. Μεγαλεῖα καί πρωτεῖα δέν ζήτησαν οἱ δυό μθητές; Μεγαλεῖα καί πρωτεῖα δείχνει κι ὁ Χριστός. Ποιός εἶναι μέγας καί ποιός εἶναι πρῶτος; Ἐδῶ εἶναι τό παράδοξο: Μεγάλος γιά τόν Χριστό εἶναι ὁ ὑπηρέτης. Πρῶτος γιά τόν Χριστό εἶναι ὁ δοῦλος! «Ὅς ἐάν θέλῃ γενέσθαι μέγας ἐν ὑμῖν, ἔσται ὑμῶν διάκονος, καί ὅς ἐάν θέλῃ ὑμῶν γενέσθαι πρῶτος, ἔσται πάντων δοῦλος».
Μέ τά λόγια αὐτά πού εἶπε ὁ Χριστός ἐξυψώνει τούς δούλους, πού τήν ἐποχή ἐκείνη θεωροῦνταν κατώτερα πράγματα, σάν ὄργανα ἐκμεταλλεύσεως στά χέρια τῶν κυρίων τους, τῶν ἀφεντάδων. Μέ τά λόγια αὐτά ὁ Χριστός παίρνει τόν δοῦλο καί τόν κάνει πρῶτο, πάνω ἀπό τά ἀφεντικά. Τοῦ δίνει ἀξία καί τιμή.
Γιά τόν πιστό ὅμως, γι' αὐτόν πού πιστεύει στόν Χριστό, ἡ δουλεία εἶναι διακονία, εἶναι ὑπηρεσία, πού γίνεται μέ χαρά καί χωρίς γογγυσμό. Εἶναι προσφορά. Ἄν θέλεις νά εἶσαι σπουδαῖος, θά γίνεις ὑπηρέτης, ἀφανής ὑπηρέτης τῶν ἄλλων. Ἄν θέλεις μιά μέρα νά γίνεις πρῶτος, θά γίνεις δοῦλος ταπεινός καί θά ὑπηρετήσεις τούς ἄλλους καί θά δουλέψεις γιά τό καλό τῶν ἄλλων.
Δουλειά χωρίς λεφτά καί χωρίς ὑλική ἀμοιβή μπορεῖ νά γίνει; Ὄχι, ἀπαντᾶ ὁ κόσμος· ναί, ἀπαντᾶ ὁ Χριστός. Ὑπάρχουν περιπτώσεις, πού θά δουλέψεις χωρίς λεφτά· θά προσφέρεις χωρίς ἀμοιβές καί ἐπαίνους καί τιμές.
-Μά, θά πεῖ κάποιος, κορόιδο εἶμαι, νά κάνω τόν μικρότερο καί νά δουλεύω ἔτσι ὅπως λέτε; Μόνο ὅσοι πιάνονται κορόιδα δουλεύουν ἔτσι. Ὅσοι εἶναι ξύπνιοι τά κονομᾶνε καλά καί ἀνεβαίνει ἡ κοινωνική τους στάθμη.
Σύμφωνα μέ τό σκεπτικό τοῦ κόσμου, ξέρετε ποιό εἶναι τό μεγάλο κορόιδο; Εἶναι ὁ Χριστός! Ἔτσι θά τόν ὀνόμαζαν οἱ ἄνθρωποι τῆς ἐποχῆς μας, ἄν ζοῦσαν στήν ἐποχή του. Γιά μᾶς ὅμως εἶναι τό μεγάλο θῦμα τῆς Ἀγάπης, ὁ μεγάλος διάκονος τῆς Ἀγάπης, ἡ μεγάλη προσφορά τῆς Ἀγάπης, ὁ μεγάλος ὑπηρέτης τῆς σωτηρίας καί τῆς λυτρώσεώς μας.
Τό λέει ὁ Ἴδιος γιά τόν ἑαυτό του: «Καὶ γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι, καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν». Δέν μιλάει θεωρητικά ὁ Χριστός γιά διακονία καί προσφορά. Ὁ Ἴδιος εἶναι ζωντανό ὑπόδειγμα τῆς πιό μεγάλης διακονίας καί προσφορᾶς.
Ἀγαπητοί μου.
Οἱ ἄνθρωποι δέν θέλουν νά πιαστοῦν στήν ζωή αὐτή κορόιδα. Γι' αὐτό καί προσπαθοῦν νά ἐπιπλέουν, νά τιμῶνται καί νά δοξάζονται. Τελικά, κορόιδα ξέρετε ποιοί εἶναι; Ὅποιοι ζητοῦν τά χαμηλά ὕψη! Ὑπάρχουν χαμηλά ὕψη, ἀλλά ὑπάρχουν καί ὑψηλά... ὕψη. Χαμηλά ὕψη εἶναι αὐτά πού ἐπιδιώκουν οἱ ἄνθρωποι τοῦ κόσμου. Ποῦ θέλει νά ἀνεβεῖ ὁ ἄνθρωπος; Θέλει νά ἀνεβεῖ στά μάτια τοῦ κόσμου. Νά τόν βλέπουν οἱ ἄλλοι καί νά τόν θαυμάζουν. Ποῦ ἄλλου θέλει νά ἀνεβεῖ; Σέ ἀνώτερο σκαλοπάτι βιοτικοῦ καί κοινωνικοῦ ἐπιπέδου. Σέ κάποια περίοπτη θέση, νά πάρει στά χέρια ἐξουσία. Νά γίνει διευθυντής, προϊστάμενος· Νά γίνει ὑπουργός καί πρωθυπουργός· Ὅλα αὐτά εἶναι χαμηλά καί μικρά ὕψη· ὕψη, ἀπ᾽ ὅπου μιά μέρα κατεβαίνει ὁ ἄνθρωπος ἄδοξα.
Ὑπάρχουν ὅμως καί ἄλλα ὕψη, πού εἶναι μεγάλα, ἀπλησίαστα καί αἰώνια. Ὑπάρχουν μεγαλεῖα ἄφθαρτα καί αἰώνια. Δόξες οὐράνιες περιμένουν. Ποιόν; Αὐτόν, πού σ᾽ αὐτή τήν γῆ ταπεινώθηκε. Αὐτόν, πού εἶδε τήν ζωή σάν προσφορά καί θυσία. Αὐτόν, πού ἔγινε ὑπηρέτης τῆς κοινωνίας. Αὐτόν, πού ἔγινε θύμα τῆς ἀγάπης. Αὐτόν, πού ἔδωσε τήν ζωή του καί ἀφιερώθηκε στόν Θεό, σέ ἔργα φιλανθρωπικά, κοινωνικά καί ἱεραποστολικά. Τέτοιοι ἄνθρωποι, ἄγνωστοι, περιφρονημένοι γιά τόν πολύ κόσμο, εἶναι μεγάλοι γιά τόν Θεό. Αὐτοί θά λάμψουν στήν βασιλεία τῶν οὐρανῶν.