«Ἐν τῇ κοιμήσει τὸν κόσμον οὐ κατέλιπες Θεοτόκε».
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’.
Ἐν τῇ Γεννήσει τὴν παρθενίαν ἐφύλαξας, ἐν τῇ Κοιμήσει τὸν κόσμον οὐ κατέλιπες Θεοτόκε, Μετέστης πρὸς τὴν ζωήν, μήτηρ ὑπάρχουσα τῆς ζωῆς, καὶ ταῖς πρεσβείαις ταὶς σαῖς λυτρουμένη, ἐκ θανάτου τᾶς ψυχᾶς ἠμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. β’. Αὐτόμελον.
Τὴν ἐν πρεσβείαις ἀκοίμητον Θεοτόκον, καὶ προστασίαις ἀμετάθετον ἐλπίδα, τάφος καὶ νέκρωσις οὐκ ἐκράτησεν, ὡς γὰρ ζωῆς Μητέρα, πρὸς τὴν ζωὴν μετέστησεν, ὁ μήτραν οἰκήσας ἀειπάρθενον.
έσα στήν σωματική καί πνευματική χαλαρότητα τοῦ καλοκαιριοῦ ἡ Ἐκκλησία μας προβάλει, ὡς πνευματική καί ψυχική ἀφύπνιση, τήν μεγάλη γιορτή τῆς Παναγίας μας. Τόν Δεκαπενταύγουστο, ἤ ὅπως τό ὀνομάζουν πολλοί «τό Πάσχα τοῦ καλοκαιριοῦ», ἀποτελεῖ ἕναν σπουδαῖο ἑορτολογικό σταθμό τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Ἡ κορυφαία αὐτή γιορτή εἶναι γιά ὁλόκληρη τήν Ὀρθοδοξία καί ἰδιαίτερα γιά μᾶς τούς Ἕλληνες, πού εὐλαβούμαστε τή Θεοτόκο μέ ξεχωριστό τρόπο, μιά εὐκαιρία νά ἐκφράσουμε ὁλόψυχα τήν τιμή μας πρός τό ἱερό της πρόσωπο, κι αὐτό, διότι ἡ προσωπική καί ἐθνική μας ζωή εἶναι συνδεδεμένη μέ τήν σκέπη καί τήν προστασία τῆς Μεγάλης Μάνας, τοῦ κόσμου.
Ἡ Παναγία μας, ἀξιώθηκε νά γίνει το ἱερώτατο σκεῦος, ὥστε νά δεχτεῖ τόν ἄπειρο Θεό στήν ἀμόλυντη σάρκα της, νά κυοφορήσει τόν ἄναρχο καί ἀναλλοίωτο Θεό στήν τίμια γαστέρα της, νά θρέψει τόν Θεό ἀπό τά παρθενικά της αἵματα, νά κρατήσει στά σεπτά της χέρια τόν «ἀχώρητον παντί».
Το ἱερό πρόσωπο τῆς Θεοτόκου ἀποτελεῖ, σύμφωνα μέ τήν ὀρθόδοξη θεολογία μας, μέρος τοῦ μυστηρίου της θείας Οἰκονομίας. Μετά τόν Τριαδικό Θεό Αὐτή ἀναδείχθηκε τό κύριο πρόσωπο, τό ὁποῖο συνέβαλε οὐσιαστικά στήν πραγματοποίηση τοῦ σχεδίου τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρωπίνου γένους.
Ἐκλέχτηκε ἀπό τόν Θεό ἀνάμεσα σέ ἑκατομμύρια ἄλλα κορίτσια, ἀμέτρητων γενεῶν, ὡς ἡ καθαρώτερη καί ἁγιώτερη ἀνθρώπινη ὕπαρξη, προκειμένου νά γίνει μητέρα τοῦ Θεοῦ. Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας λένε πώς γιά τήν πραγματοποίηση τοῦ σχεδίου τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ὁ μέν Θεός ἔδωσε τόν Υἱό του τόν Μονογενή ἡ δέ ἀνθρωπότητα πρόσφερε τήν Παναγία. Στό ἱερό πρόσωπο Ἐκείνης ἔγινε ἡ συνάντηση Θεοῦ καί ἀνθρώπου. Μέσα στό πάναγνο σῶμα Ἐκείνης ἔγινε ἡ μεγάλη συμφιλίωση Θεοῦ καί ἀνθρώπου καί ἀπό αὐτό ξεκίνησε ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους Στό πρόσωπό της ἔγινε ἡ ἀρχή γιά τή λύτρωση τοῦ κόσμου καί τή θεώση τοῦ ἀνθρώπου.
Ἡ Θεοτόκος μέ τήν ἐπέλευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος κατά τόν Εὐαγγελισμό, ὑπῆρξε τό πρῶτο ἀνθρώπινο πλάσμα πού καθαρίστηκε ἀπό τόν ρύπο τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος καί ἐπανῆλθε στήν ἀρχαία προπτωτική της μορφή καί ὡραιότητα, προκειμένου νά δεχτεῖ στά ἁγνά σπλάχνα της τόν Ἰησοῦ Χριστό,τό «πῦρ τῆς θεότητος».
Ἀπό τότε ἔγινε ἡ «Κεχαριτωμένη», ἡ ἁγιωτέρα ὕπαρξη μετά τόν Τριαδικό Θεό. Ἡ συμβολή τῆς Παναγίας μας στό ἐπί γῆς ἀπολυτρωτικό ἔργο τοῦ Χριστοῦ ὑπῆρξε τεράστιο. Βρισκόταν συνεχῶς πλάι στόν Λυτρωτή μας: ἀπό τήν Γέννηση ὡς τό Πάθος, τήν Ἀνάσταση καί τήν Ἀνάληψη. Δοκίμασε, ὡς μητέρα, τίς πίκρες τῶν παθημάτων τοῦ Υἱοῦ της, μέ ἀποκορύφωμα ἐκείνη τοῦ σταυρικοῦ του θανάτου.
Σύμφωνα μέ τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησία μας Αὐτή ἦταν πού ἐμψύχωνε τούς διωκόμενους πρώτους χριστιανούς τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων. Ἡ ἐπί γῆς ζωή τῆς Παναγίας μας ὑπῆρξε ἕνας συνεχής ἀγώνας καί μία ἀξιόλογη προσφορά γιά τή σωτηρία του ἀνθρωπίνου γένους.
Τά ἱερά βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης δέν ἀναφέρουν δυστυχῶς τίποτα γιά τή ζωή τῆς Παναγίας μας μετά τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου, τήν Πεντηκοστή καί τήν Ἀνάληψη του στούς οὐρανούς.
Ὅταν ἦρθε ἡ ὥρα νά ἐγκαταλείψει αὐτόν τόν κόσμο, στάλθηκε καί πάλι ὁ ἀρχάγγελος Γαβριήλ νά τῆς ἀναγγείλει τήν ἐπιθυμία τοῦ Θεοῦ καί Υἱοῦ της. Ἐνῶ προσευχόταν στό σπίτι της στά Ἱεροσόλυμα, παρουσιάστηκε ὁ Ἄγγελος καί τῆς εἶπε: «Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία. Σοῦ φέρνω μήνυμα ἀπό τόν Υἱό Σου. Ἦρθε ἡ εὐλογημένη ὥρα νά πᾶς κοντά του καί νά δοξαστεῖς ὅπως σοῦ ταιριάζει. Ἑτοιμάσου, λοιπόν, καί σέ τρεῖς ἡμέρες θά ἔρθει Ἐκεῖνος νά πάρει τήν τίμια καί ἀμόλυντη ψυχή σου».
Μετά ἀπό αὐτό καί ἀφοῦ συνῆλθε ἀπό τήν ὀπτασία, χάρηκε πολύ καί κίνησε βιαστικά νά ἀνέβει στό ἀγαπημένο της Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν γιά νά προσευχηθεῖ, ἐκεῖ πού προσευχήθηκε γιά τελευταία φορά ὁ Υἱός της πρίν ἀπό τό Πάθος του.
Γονάτισε ταπεινά, ὕψωσε τά σεπτά της χέρια καί ἀτένισε τόν οὐρανό. Καί ἀφοῦ εὐχαρίστησε τόν Θεό, τόν παρακάλεσε γιά τή σωτηρία τοῦ κόσμου. Μετά γύρισε στό σπίτι της καί ἄρχισε νά ἑτοιμάζει τα ἀπαραίτητα τῆς κηδείας της. Μάζεψε ἐπίσης τους συγγενεῖς της καί τούς ἀνακοίνωσε τή ἐπιθυμία τοῦ Κυρίου, νά τήν καλέσει κοντά του. Ἐκεῖνοι ὅταν τό ἄκουσαν ξαφνιάστηκαν καί ἄρχισαν νά θρηνοῦν γιά τό χωρισμό τῆς Μητέρας τοῦ Κυρίου. Ἡ Παναγία τους παρηγόρησε λέγοντάς τους πώς αὐτό εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί πώς ἀπό τή θέση της στόν οὐρανό θά πρεσβεύει πάντοτε γιά ὁλόκληρο τό ἀνθρώπινο γένος.
Γιά παρηγοριά τούς δώρισε δύο ἀπό τά φορέματά της, τήν Σκέπη της (τό μαντίλι πού φοροῦσε στό κεφάλι της) καί τήν Ἐσθήτα της (τό ἐπανωφόρι της), τά ὁποία ἀποτέλεσαν κατόπιν τούς πολυτιμότερους θησαυρούς τῆς Ἐκκλησίας μας.
Την Τρίτη ἡμέρα μετά τήν ἐπίσκεψη τοῦ ἀρχαγγέλου, ἡ Κυρία Θεοτόκος ἀφοῦ ντύθηκε μόνη της τα νεκρικά της ἐνδύματα, κάλεσε καί πάλι τους συγγενεῖς της καί ξάπλωσε ἤρεμα στήν κλίνη της. Τότε συνέβη τό ἑξῆς θαυμαστό γεγονός: Μιά δυνατή βοή ἀκούστηκε στό σπίτι της καί τό κάλυψε μιά φωτεινή νεφέλη. Ἀμέσως μεταφέρθηκαν σέ νεφέλες ἀπό τα πέρατα τῆς οἰκουμένης οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι προκειμένου νά παραβρεθοῦν στήν ἔξοδό της. Κατά τόν ἴδιο τρόπο μεταφέρθηκε ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὁ Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης καί ὁ ἅγιος Ἱερόθεος, πρῶτος ἐπίσκοπος τῶν Ἀθηνῶν, ὁ ἅγιος Τιμόθεος καί ἄλλα σημαίνοντα πρόσωπα τῆς Ἐκκλησίας.
Ἡ Κυρία Θεοτόκος, ἀφοῦ χαιρέτισε καί εὐλόγησε ὅλους, παρέδωσε την ἁγία ψυχή της στά χέρια του Υἱοῦ της, ὁ Ὁποῖος κατέβηκε ἀπό τόν οὐρανό γιά νά την παραλάβει ὁ Ἴδιος. Οἱ συγκεντρωμένοι Ἀπόστολοι, οἱ προεστοί τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων καί ὁ πιστός λαός ἄρχισαν νά τῆς ψάλλουν ἐξόδιους ὕμνους. Ταυτόχρονα ἀκούστηκε νά συμψάλλει στρατιά Ἀγγέλων ἀπό τόν οὐρανό. Ἡ οὐράνια μελωδία ἀκούστηκε σέ ὁλόκληρη τήν πόλη. Φόβος καί ἔκσταση κατέλαβε τούς κατοίκους τῆς ἁγίας πόλεως τῶν Ἱεροσολύμων. Μόνο οἱ σκληρόκαρδοι καί φθονεροί Ἰουδαῖοι δέν συγκινήθηκαν ἀπό αὐτό τό θαυ-μαστό γεγονός.
Μετά σχηματίσθηκε νεκρική πομπή ἡ ὁποία κατευθυνόταν στό χωρίο Γεθσημανή, ὅπου θά ἐνταφιαζόταν τό τίμιο σκήνωμά της.
Πρίν φτάσουν στόν τόπο τῆς ταφῆς ἔφτασαν φανατικοί Ἰουδαῖοι οἱ ὁποῖοι θέλησαν νά βεβηλώσουν την ἔξοδο τῆς Μητέρας τοῦ Ἰησοῦ, τόν Ὁποῖο μισοῦσαν θανάσιμα. Μέ ὕβρεις, ἀπειλές καί λοιδορίες προκαλοῦσαν τήν σεμνή νεκρική πομπή. Κάποιος ἀπό αὐτούς εἶχε την ἀναίδεια νά πλησιάσει τό σεπτό φέρετρο τῆς Θεοτόκου, μέ σκοπό νά ρίξει στό ἔδαφος τό ἅγιο σκήνωμά της. Μόλις τόλμησε νά ἀγγίξει τό νεκροκρέβατο, ἀμέσως κόπηκαν καί τά δύο του χέρια καί ἔμειναν κολλημένα πάνω σ᾽ αὐτό. Ταυτόχρονα ἔχασε καί τό φῶς του. Τότε κατάλαβε τήν ἀσεβέστατη καί αἰσχρότατη πράξη του καί μέ φωνές γοερές δήλωνε τήν μετάνοιά του καί παρακαλοῦσε τήν Παναγία νά τόν λυπηθεῖ καί νά τόν θεραπεύσει. Καί ὦ τοῦ θαύματος. Ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος θεραπεύτηκε ἀμέσως. Μέ δάκρυα στά μάτια ἀκολουθοῦσε καί αὐτός τήν ἱερή πομπή. Ἀντίθετα οἱ ἄλλοι σύντροφοί του παρέμειναν ψυχροί καί ἀμετανόητοι μπροστά στό μεγάλο θαῦμα τῆς Θεομήτορος. Ἐκεῖ στό ἥσυχο χωρίο Γεσθημανή ἔγινε ἡ κήδευση τοῦ ἀχράντου λειψάνου τῆς Παναγίας μας. Τό θεοδόχο σῶμα της, τέθηκε σέ περιποιημένο μνημεῖο, πού ἑτοίμασαν οἱ Χριστιανοί τῆς ἁγίας πόλεως. Μέ λυγμούς καί δάκρυα οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι καί οἱ ἄλλοι Χριστιανοί σφράγισαν τό μνημεῖο καί ἀποχώρησαν.
Ἡ εὐσεβής παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας ἀναφέρει πώς μετά τήν ταφή καί ἀφοῦ πέρασαν τρεῖς ἡμέρες, ἔφτασε στήν Γεσθημανή ἀργοπορημένος ἀπό τίς μακρινές Ἰνδίες, ὅπου ἔκανε ἱεραποστολή, ὁ ἀπόστολος Θωμᾶς. Ζήτησε ἐπίμονα, μέ δάκρυα στά μάτια, νά τοῦ ἀνοίξουν τόν τάφο γιά νά δεῖ καί νά προσκυνήσει γιά τελευταία φορά τό τίμιο σκήνωμα τῆς ἀγαπημένης Μητέρας τοῦ Δασκάλου του. Μπροστά στήν ἐπιμονή του οἱ ἄλλοι Ἀπόστολοι ἄνοιξαν τόν τάφο καί, ὦ τοῦ θαύματος, ὁ τάφος ἦταν κενός, ἦταν ἄδειος. Ὁ Κύριος μετέστησε τό πάνσεπτο σῶμα τῆς ἀγαπημένης Μητέρας του στόν οὐρανό, ὥστε νά μήν γευτεῖ τή φυσική φθορά.
Ἡ ἀργοπορία τοῦ Θωμᾶ χαρακτηρίστηκε ἀπό τήν Ἐκκλησία ὡς οἰκονομία τοῦ Θεοῦ, γιά νά γίνει γνωστή ἡ μετάσταση τῆς Κυρίας Θεοτόκου. Ὁ κενός τάφος της στήν Γεθσημανή ἀποτελεῖ μέχρι σήμερα πηγή ἁγιασμοῦ τῶν μυριάδων πιστῶν πού τόν ἐπισκέπτονται κάθε χρόνο καί ἀπόδειξη τῆς μετάστασής της στόν οὐρανό.
Ἡ ἱερή μνήμη τῆς Κοιμήσεώς τῆς Παναγίας μας εἶναι, Ἀγαπητοί μου, μιά καλή εὐκαιρία νά ἐκδηλώσει ὁ εὐσεβής λαός τῶν πιστῶν, τήν ἀγάπη, τό σεβασμό καί την εὐγνωμοσύνη του πρός Αὐτήν.
Οἱ Ὀρθόδοξοι πιστοί:
*Συμμετέχουμε καθημερινά στίς ἀκολουθίες τῶν ὑπέροχων Παρακλητικῶν Κανόνων της.
*Νηστεύουμε, ἐξομολογούμαστε καί κοινωνοῦμε.
*Τρέχουμε μέ δάκρυα στά μάτια νά ἐναποθέσουμε σ᾽ Αὐτήν τίς δυσκολίες καί τά βάσανα τῆς ζωῆς μας.
*Τήν παρακαλοῦμε μέ ζέση ψυχῆς νά ἐλαφρώσει τόν βαρύ ζυγό μας, διότι πιστεύουμε ἀκράδαντα πώς ἡ γλυκιά Θεομάννα καί μετά τήν σεπτή της Κοίμηση συνεχίζει νά ἀγαπᾶ καί νά νοιάζεται γιά μᾶς τούς ἀνθρώπους. Μέσα στή μεγάλη καρδιά της ὑπάρχει χῶρος γιά τόν κάθε ἄνθρωπο, ὄχι μόνο γιά τους πιστούς, ἀλλά καί γιά τούς ἁμαρτωλούς καί ἀσεβεῖς, ἀκόμα καί γιά τούς ὑβριστές της.
*Ἡ μακάρια θέση της κοντά στόν Υἱό της καί Θεό μας Ἰησοῦν Χριστό, τῆς δίνει τήν εὐχέρεια νά προσεύχεται γιά τόν καθένα μας καί γιά κάθε μας πρόβλημα.
*Τα ἀποτελέσματα τῶν πρεσβειῶν της εἶναι χειροπιαστά. Γι᾽ αὐτό ψάλλουμε στόν περίφημο Μικρό Παρακλητικό Κανόνα πρός Αὐτήν:
«Οὐδεὶς προστρέχων ἐπὶ σοί, κατησχυμένος ἀπὸ σοῦ ἐκπορεύεται, ἁγνὴ Παρθένε Θεοτόκε, ἀλλ᾽ αἰτεῖται τὴν χάριν καὶ λαμβάνει τὸ δώρημα, πρὸς τὸ συμφέρον τῆς αἰτήσεως».
