«Ὁ δὲ οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῇ λόγον».
σιωπή τοῦ Χριστοῦ στίς σπαρακτικές ἱκεσίες μιᾶς πονεμένης μητέρας, ὅπως ἀκούσαμε στήν σημερινή Εὐαγγελική περικοπή, Ἀγαπητοί μου, ἡ ὁποία τόν παρακαλεῖ γιά τήν θυγατέρα της πού δαιμονίζεται, ἀσφαλῶς σκανδαλίζει ὅσους τόν ἀκολουθοῦν στήν ὁδοιπορία του «εἰς τὰ μέρη Τύρου καὶ Σιδῶνος ».
Ἐκεῖνος πού πάντα στάθηκε μέ εὐαισθησία στόν ἀνθρώπινο πόνο καί σκόρπισε ἁπλόχερα τήν ἀγάπη του, τώρα οὔτε ἕνα λόγο ἐλπίδας καί παρηγοριᾶς δέν ἀπευθύνει στήν δυστυχισμένη Χαναναία. Ὅμως αὐτή ἡ παράξενη σιωπή, ὅπως φαίνεται ἀπό τήν συνέχεια τῆς Εὐαγγελικῆς διηγήσεως, ἔχει κάποιο μεγάλο σκοπό.
Ποιός εἶναι ὁ σκοπός αὐτός;
—Κατ’ ἀρχήν θέλει νά ἀποκαλύψει, σέ ὅλο τό μεγαλεῖο της, τήν πίστη πού φλογίζει τήν ψυχή τῆς ἁπλοϊκῆς ἐκείνης γυναίκας, καί συγχρόνως νά δώσει ἕνα παράδειγμα στούς μαθητές του, πού, ἐνῶ πάντα βρίσκονταν κοντά του, ἄπειρες φόρες τόν πλήγωσαν μέ τήν ὀλιγοπιστία τους.
—Θέλει ἀκόμα νά φανερώσει τούς δυό καρπούς τοῦ δέντρου τῆς πίστεως, πού ἦταν ριζωμένο στήν καρδιά τῆς Χαναναίας: τήν ὑπομονή καί τήν ἐπιμονή, καί νά κάνει τό παράδειγμά της καθρέπτη, μέσα στόν ὁποῖο οἱ πιστοί ὅλων τῶν αἰώνων θά καθρεφτίζονται καί θά βλέπουν τίς ἀδυναμίες τους.
Μόνον ὅταν ὁ Χριστός πέτυχε τόν σκοπό του, τότε ἔλυσε τήν σιωπή του γιά νά τήν ἐπαινέσει: «Ὦ γύναι, μεγάλη σου ἡ πίστις!» Καί νά τήν βραβεύσει: «Γενηθήτω σοι ὡς θέλεις».
Ἀπό τότε καί γιά εἴκοσι ὁλόκληρους αἰῶνες ἡ σιωπή τοῦ Θεοῦ στήν δυστυχία τῶν ἀνθρώπων καί στίς ἱκεσίες τους, ἐξακολουθεί νά ἀποτελεῖ σκάνδαλο γιά τούς πολλούς. Εἶναι στ' ἀλήθεια ἀμείλικτο τό ἐρώτημα πού ἀνεβαίνει συχνά στά χείλη μας: Γιατί ὁ Θεός σιωπᾶ στίς προσευχές μας, στίς κραυγές τοῦ σπαραγμοῦ καί τοῦ πόνου μας;
Ὅπως στήν περίπτωση τῆς Χαναναίας, ἔτσι καί στήν δική μας περίπτωση, ὁ Θεός ἔχει τόν σκοπό του. Ποιός ἀκριβῶς εἶναι, δέν γνωρίζουμε. «Ἀνεξερεύνητα τὰ κρίματα αὐτοῦ καὶ ἀνεξιχνίαστοι αἱ ὁδοί αὐτοῦ. Τὶς γὰρ ἔγνω νοῦν Κυρίου; ἢ τὶς σύμβουλος αὐτοῦ ἐγένετο;» (Ρωμ. ια´, 33) διαπιστώνει καί ἐρωτᾶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Ὡστόσο ὑπάρχουν περιπτώσεις πού μέ τό φτωχό λογικό μας μποροῦμε νά διακρίνουμε, ἔστω καί ἀμυδρά, τόν σκοπό αὐτῆς τῆς σιωπῆς.
Ὁ Θεός, ἀρχικά, θέλει νά μᾶς καταστήσει ὑπεύθυνους στό πώς χρησιμοποιοῦμε τό πιό μεγάλο ἀπό τά δῶρα πού μᾶς χάρισε, δηλαδή, τήν έλευθερία. Γιά τήν καλή ἤ τήν κακή χρήση της εἴμαστε ὑπεύθυνοι ἐμεῖς. Δέν εἶναι τίμιο νά ἀποδίδουμε στόν Θεό τά λάθη πού προέρχονται ἀπό τήν κακή χρήση τῆς ἐλευθερίας μας. Ὁ Θεός σέβεται, ὅσο κάνεις ἄλλος, τόν ἄνθρωπο καί τήν ἐλευθερία του καί δέν κάνει ποτέ ὅ,τι μποροῦμε νά κάνουμε ἐμεῖς. Περιμένει νά ἐξαντλήσουμε καί τό τελευταίο ἴχνος δυναμισμοῦ πού ὑπάρχει μέσα μας καί ὑστέρα, ἄν μέ τίς δικές μας δυνάμεις δέν φτάσουμε ἐκεῖ πού χρειάζεται, τότε καί μόνο τότε έπεμβαίνει ὁ Θεός, ὅπως θέλει καί ὅποτε θέλει. Γιατί καί ὁ Θεός εἶναι, ἀπόλυτα ἐλεύθερος. Καί ἡ ἀνθρώπινη ἐλευθερία δέν εἶναι παρά ἀποτέλεσμα τῆς ἐλευθερίας τοῦ Θεοῦ. Εἶναι τόση ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιά ἐμᾶς, ὥστε μᾶς δίνει τίς δυνατότητες νά πραγματοποιήσουμε κάθε ὡραῖο καί μεγάλο ἔργο καί μᾶς ἀφήνει νά προσπαθήσουμε, νά ἀγωνισθοῦμε, γιά νά γευθοῦμε στό τέλος τήν ἱκανοποίηση ὅτι αὐτό πού πετύχαμε εἶναι καρπός τοῦ μόχθου μας. Ὅπως ὁ καλός ἐκεῖνος πατέρας, πού ἐνῶ θά μποροῦσε νά κάνει γρηγορότερα καί καλύτερα μιά δουλειά, ἀφήνει στό παιδί του νά τήν κάνει, γιά νά τοῦ δώσει τήν ἱκανοποίηση τῆς ἐπιτυχίας. Ἄν ὁ Θεός μᾶς ἐπέβαλλε νά πράξουμε τό καλό καί μᾶς ἐξανάγκαζε νά ζοῦμε ἐνάρετα καί μέ ἀγάπη, τότε τό καλό γιά μᾶς δέν θά εἶχε καμιά ἀξία. Εἶναι γνωστό ὅτι νίκη χωρίς ἀγώνα δέν εἶναι νίκη. Ὁ Θεός, λοιπόν, σιωπᾶ, γιατί περιμένει τήν συνεργασία τοῦ ανθρώπου. Ὁ λόγος τῆς Ἁγίας Γραφῆς «οὐκ ἐκπεράσεις Κύριον τὸν Θεὸν σου» (Ματθ. δ' 7) σημαίνει «μήν ζητᾶς νά γίνει θαῦμα γιά κάτι πού μπορεῖς νά κάνεις μόνος σου». Σέ τελευταία ἀνάλυση ἡ σιωπή τοῦ Θεοῦ ἀποβλέπει στό καλό μας, ἀφοῦ ἔχει σάν σκοπό νά φανερώσει τήν ἀξία μας, νά κινητοποίησει τόν δυναμισμό μας, καί νά θέσει σέ ἐνέργεια κάθε μας ἱκανότητα.
Ἕνας ἄλλος σκοπός γιά τόν ὁποῖο σιωπᾶ ὁ Θεός εἶναι νά κάνει τόν ἄνθρωπο νά τόν πλησιάσει. Ὅταν φωνάζουμε κάποιον καί δέν μᾶς ἀκούει, τί κάνουμε, ἄν θέλουμε νά μᾶς ἀκούσει; Ἐρχόμαστε πιό κοντά του καί φωνάζουμε πιό δυνατά. Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ τόν Θεό. Σιωπᾶ συχνά γιά νά μᾶς κάνει νά ἔρθουμε πιό κοντά του καί νά τοῦ φωνάξουμε πιό δυνατά. Ἡσιωπή τοῦ Θεοῦ εἶναι καί πάλι ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης του. Πόσοι καί πόσοι ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους ἄρχισαν τήν χριστιανική ζωή ἀπό μιά ἀνάγκη, ἀπό κάτι πού ζήτησαν ἐπίμονα, καί σπαρακτικά ἀπό τόν Θεό! Ὅσο δέν πραγματοποιόταν αὐτό πού ζητοῦσαν, τόσο ἡ προσευχή τους γινόταν πιό θερμή καί τά βήματά τους γρηγορότερα στό πλησίασμα τῆς 'Αλήθειας. Καί στό τέλος, ἀντιγράφοντας τήν ὑπομονή καί τήν ἐπιμονή τῆς Χαναναίας, πῆραν διπλό κέρδος. Μαζί μέ τήν ἐκπλήρωση τῆς ἐπιθυμίας τους γνώρισαν καλύτερα τόν Θεό καί ἔγιναν δικοί του.
—Μιά τρίτη σκέψη εἶναι ἡ ἑξῆς: Πολλές φορές νομίζουμε σιωπή τήν ἀρνητική ἀπάντηση τοῦ Θεοῦ στά αἰτήματά μας. Τό «ὄχι» πού μέ αὐτό ἀπαντᾶ στίς ἱκεσίες μας καί πού εἶναι μιά ἀκόμα ἐκδήλωση τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Ἐπειδή Ἐκεῖνος βλέπει πιό μακριά ἀπό ἐμᾶς, ξέρει ποιό εἶναι τό πραγματικό συμφέρον μας. Μπορεῖ, λοιπόν, αὐτό πού νομίζουμε χρήσιμο καί τό ζητοῦμε ἐπίμονα, νά εἶναι στήν πραγματικότητα βλαβερό καί γι' αὐτό δέν μᾶς τό δίνει.
Πόσες ἀποτυχίες στήν ζωή μας, πού θεωρήθηκαν ἀρχικά καταστροφικές, δέν ἀποδείχθηκαν στό τέλος σωτήριες!
-Ἕνας ὑποψήφιος φοιτητής ἀποτυγχάνει στίς εἰσαγωγικές ἐξετάσεις. Κουράστηκε, ἀγρύπνησε, προσευχήθηκε, ἱκέτευσε. Στό τέλος βλέπει τά ὄνειρά του νά γκρεμίζονται. Ὅμως αὐτή ἡ ἀποτυχία γίνεται ἀφορμή νά ἀκολουθήσει κάποιον ἄλλο δρόμο πού τόν φέρνει ψηλότερα καί τόν κάνει εὐτυχισμένο.
-Μιά σεμνή κοπέλα προσευχήθηκε πολύ γιά τό σύνδεσμό της μέ τόν ἐκλεκτό τῆς καρδίας της. Ὅμως ὁ ἀρραβώνας της μαζί του διαλύεται. Γιά μιά στιγμή βυθίζεται στήν ἀπελπισία. Ὕστερα ὅμως διαπιστώνει πώς σώθηκε ἀπό ἕναν ἄνθρωπο πού θά ἔκανε μαρτυρική τήν ζωή της. Εἶναι δύο ἀπό τίς πολλές περιπτώσεις πού τό «ὄχι» τοῦ Θεοῦ εἶναι εὐεργεσία στόν ἄνθρωπο.
Ἀγαπητοί μου,
δέν χρειάζεται νά ἐπεκταθοῦμε περισσότερο. Ἀρκοῦν oἱ τρεῖς αὐτές σκέψεις, γιά νά μᾶς πείσουν πώς ἡ σιωπή τοῦ Θεοῦ στόν ἀνθρώπινο πόνο οὔτε ἄσκοπη εἶναι, οὔτε πάντα ἀνεξήγητη. Δέν πρέπει, λοιπόν, νά μᾶς σκανδαλίζει. Νά εἴμαστε σίγουροι πώς ὅταν ἔρθει ἡ ὥρα ὁ Θεός θά λύσει τήν σιωπή του. Γιατί στήν ἱστορία τοῦ ἀνθρώπου καί τοῦ κόσμου Ἐκεῖνος θά πεῖ τήν τελευταία λέξη.
